اختلال انزال و 12حرکت ورزشی برای بهبود آن
- مقدمه
- تعریف زودانزالی
- تعریف ٢٠٠٠ :DSMIV
- تعریف انجمن اروپایی اورولوژی:
- تعریف جامعه بین‌المللی بیماری‌های جنسی :2M13
- زمان تأخیر انزال درون واژنی IELT
- اپیدمیولوژي
- ژنتیک
- اختلال در واسطه هاي عصبی سیستم سروتونینی
- اختلالات نعوظ
- اختلالات هورمونی
- درمان انزال زودرس
- روان‌درمانی
- رفتاردرمانی
- درمان دارویی
- ورزش‌درمانی
مقدمه
سه نوع کلی اخـتلال جنسـی در مـردان شـامل کـاهش میـل جنسـی اخـتلال (Libido)، کـاهش نعــوظ اخــتلال (Erection) و اخــتلال در انــزال (اخـتلال (Ejaculation) است.
انـزال زودرس یکی از شـایع‌تـرین اخـتلالات جنسـی در مـردان، حتی افراد سالم، محسـوب مـی‌شـود.
بررسی Social Life Survey National Health and در آمریکا، شیوع این اختلال در مردان سن 18 تا 59 سال آمریکـایی را 21 درصـد بیـان گردیـده است.
بـر حسب تعاریف مختلف از انزال زودرس در مطالعات گوناگون، شیوع آن در میان مردان جوامع مختلف از 4 تا 82 درصد ذکر شده که حاکی از اهمیـت و شیوع بالاي این بیماري اسـت.
بنـابراین ارزیـابی و درمان انزال زودرس از اهمیت ویژه‌ای برخـوردار است.
پاسخ انزال شامل مؤلفه‌های مغزي، نخاعی و پیرامونی سیستم عصبی است و نیازمند فعال‌شدن اعصاب بدنی و اعصاب خودمختار سمپاتیک و پاراسمپاتیک است.
تعداد مختلفی از انتقال دهنده‌های عصبی در سطوح مختلف عملکرد عصبی بر انزال اثر می‌گذارند و ارتباط مستقیمی با بر انگیختگی زیستی و روانی جسمی فرد دارد.
با اینکه انزال و ارگاسم دو پدیده متفاوت هستند؛ اما معمولاً در مردان هم‌زمان رخ می‌دهند.
انزال در اندام‌های جنسی رخ می‌دهد درحالی که احساسات ارگاسمی با اندام‌های جنسی مرتبط است و عمدتاً یک رویداد مغزي است که کل بدن را شامل می‌گردد.
در برخی نشانگان بالینی، ارگاسم و انزال مستقل از یکدیگر رخ می‌دهد. براي مثال مردان مبتلا به انزال بدون حس، داراي انزال طبیعی هستند؛ اما از نداشتن احساس ارگاسم رنج می‌برند؛
بنابراین می‌توان گفت مردان مبتلا به انزال زودرس از اختلال در سرعت انزال رنج می‌برند؛ اما احساس ارگاسم طبیعی دارند.
تعریف زودانزالی
تعـاریف مختلفـی از انـزال زودرس شـده اسـت. همه این تعاریف بـر ایـن نکتـه توافق نظر دارند که لفظ انـزال زودرس بـه حـالتی اطلاق می شود که “فاصله زمانی از دخول تا انزال کوتاه باشد و انزال قبل یا در فاصله کوتاهی پس از دخول رخ دهد” و یا “فرد کنترلـی بـر روي انـزال خود نداشته باشد”.
در مورد فاصله زمانی دخول تا انزال باید زمان طبیعی رسیدن به ارگاسم در مـرد را دانست. متوسط رسیدن بـه ارگاسـم (انـزال) در مردان طبیعی 4/5 دقیقه است و اگر بیش از یـک دقیقه باشد طبیعی است.
در اکثر منابع اگـر انـزال در کمتر از یک دقیقه از شروع نزدیکی رخ دهد آن را “انزال زودرس” تلقـی مـی کننـد و برخـی نیـززمان کمتـر از دو دقیقـه را غیرطبیعـی و زودرس می‌دانند.
تعریف ٢٠٠٠ :DSMIV
انزال با حداقل تحریک جنسی به‌صورت مداوم یا راجعه قبل از ورود پنیس به واژن یا مدت کوتاهی پس از آن و عدم کنترل بر روي زمان انزال زودتر از زمانی که موردنظر فرد باشد.
تعریف انجمن اروپایی اورولوژی:
ناتوانی در کنترل انزال براي مدت‌زمان کافی و موردنظر فرد قبل از ورود پنیس به آلت. در صورتی انزال در واژن رخ دهد منجر به هیچ‌گونه ناباروري در فرد نمی‌شود.
تعریف جامعه بین‌المللی بیماری‌های جنسی :2M13
اختلال جنسی مردانه که در آن انزال در تمام یا اکثر تماس‌های جنسی قبل یا در عرض ١ دقیقه بعد از ورود پنیس به واژن رخ می
دهد و یا ناتوانی در کنترل انزال است. این اختلال در نوع پایدار بعد از اولین تماس جنسی و در نوع اکتسابی ثانویه به یک اختلال
دیگر است.
این اختلال منجر به ایجاد استرس، ناامیدي، عدم اعتمادبه‌نفس و اجتناب از رابطه جنسی می‌گردد.
در آخرین تعـاریف توسـط جامعـه بین‌المللی درمان جنسی، انزال زودرس ذاتی و اکتسـابی به این صورت تعریف
می‌شود که این بیماري یک اختلال جنسی مردانه است که با معیارهاي زیر مشخص می‌گردد؛ لازم بـه ذکـر
اسـت کـه ایـن تعریف تنهـا بـه داشـتن رابطـه از طریـق واژینـال محدود است.
● در نوع ذاتی انزال همیشه یا در اکثر تماس‌های جنسی قبل یا در عرض ١ دقیقه بعد از دخول واژینال پس از اولین تجربه جنسی یا کاهش در زمان انزال در حدود ٣ دقیقه یا کمتر در نوع اکتسابی
• ناتوانی در به تأخیرانداختن انزال در انزال در همه یا تقریباً تمام تماس‌های جنسی تأثیر نتایج منفی مثل ایجاد استرس، ناامیدي و اجتناب از رابطه جنسی درمانگران باید عوامل مؤثر بر مرحله برانگیختگی مثل سن، جدید بودن موقعیت یا شریک جنسی و فراوانی فعالیت جنسی اخیر فرد را در نظر بگیرند.
ناتوانی در کنترل و به تأخیرانداختن انزال به یکی از حالت‌های زیر خود را نشان می‌دهد:
١- انزال قبل از شروع مقاربت یا در آغاز آن روي دهد (اگر محدوده زمانی لازم باشد، ظرف ١٥ ثانیه از شروع مقاربت)
٢- قبل از آن که نعوظ به حدي برسد که مقاربت امکان‌پذیر شود انزال رخ می‌دهد.
زمان تأخیر انزال درون واژنی IELT
در پژوهش‌های مختلف واریانس IELT در افراد داراي انزال زودرس بین ١ تا ٧ دقیقه گزارش شده است. به‌عنوان‌مثال Gebhard میانگین زمان IELT را بین ٤ تا ٧ دقیقه گزارش کرده است که نشان می‌دهد انزال قبل از ٤ دقیقه باید زودرس تلقی شود.
ازاین‌رو می‌توان چنین فرض کرد که این میانگین زمانی برابر با مدت زمانی است که افراد آن را براي مقاربت ترجیح می‌دهند.
Darling و همکاران در پیمایشی بر روي ٧٠٠ زن گزارش دادند که ترجیح زمان مقاربت از نظر آنها در حدود ١١ دقیقه است.
Waldinger و همکاران در یک پژوهش بالینی بر روي ١١٠ مرد داراي انزال زودرس از نوع تمام طول عمر، زمان IELT را به‌وسیله کرنومتر اندازه‌گیری کردند.
نتایج پژوهش نشان داد که ٤ درصد مردان تا ١٥ ثانیه، ٧ درصد تا ٣٠ ثانیه، و ٩٠ درصد تا ١ دقیقه پس از دخول به انزال می‌رسیدند. تنها ١٠ درصد در مدت‌زمان بین ١ تا ٢ دقیقه به انزال می‌رسیدند.
اپیدمیولوژي
انزال زودرس بالغ بر ١٥ سال است که تشخیص‌داده‌شده است؛ بااین‌وجود شیوع آن کاملاً مشخص نمی‌باشد. در بعضی از مطالعات شیوع ٢٠ % براي آن ذکر شده است.
در دو بررسی که یکی از آنها در کشورهاي عرب‌زبان خاورمیانه و دومی در مردان آمریکایی بود به ترتیب شیوع آن ٨٢% و ٧٨% گزارش شده که نویسندگان شیوع بالا را ناشی از تشخیص نادرست انزال توسط بیماران ذکر کرده است.
در یک تحقیق بزرگ ٥.٢ % مردان زمان انزال کمتر از ١ دقیقه و% ٦ آنها زمان انزال کمتر از ٦ دقیقه داشتند؛ بنابراین بر اساس تعریف جدید انزال زودرس بر اساس جامعه بین‌المللی درمان جنسی به نظر بعید می‌رسد که شیوع انزال زودرس بالاتر از ٤ % باشد.
ژنتیک
اولین بار این امر در سال ١٩٤٣ با مطالعه میزان شیوع این اختلال در اقوام درجه اول مطرح گردید. سپس Walinger و همکارانش در مطالعه خود نشان دادند که مردان با اختلال انزال کمتر از ١ دقیقه در ٨٨ % اقوام درجه اول خود این اختلال را داشتند.
در مطالعه Janssen وهمکارانش نیز به پلی مورفیسم پروتئین حمل کننده سروتونین اشاره شد . اگرچه مطالعات فعلی نقش اندکی را براي آن قایل است.
اختلال در واسطه هاي عصبی سیستم سروتونینی
به نظر می رسد سروتونین مهم ترین ناقل عصبی دخیل در انزال می باشد .از آنجایی که سروتونین تمایل در به تاخیر انداختن زمان انزال دارد مردان با سطح پایین سروتونین در فضاي سیناپسی و یا کاهش حساسیت رسپتورهاي HT2C5 اغلب میزان انزال در آن ها پایین تر است.
به همین ترتیب دوپامین و اکسی توکسین نیز در مطالعات حیوانی بر روي زمان انزال نقش داشته اند.
اختلالات نعوظ
گاهی بعضی از بیماران با اختلال نعوظ با شکایت از انزال زودرس به کلینیک مراجعه می‌نمایند درحالی‌که مشکل اولیه آنها انزال زودرس نمی‌باشد؛ بلکه فرد به دلیل اضطراب و ترس از این موضوع که نتواند نعوظ خود را در طول کل رابطه جنسی حفظ نماید، به دلیل عجله بسیار دچار انزال زودرس می‌شود.
پس به‌واقع مشکل اصلی فرد اختلال نعوظ است و باید آن را درمان نمود.
اختلالات هورمونی
در برخی از مطالعات ارتباط بسیار قوي بین انزال زودرس اکتسابی و افزایش سطح هورمون‌های تیروئیدی ذکر نموده‌اند که در یکی از مطالعات پس از درمان هایپر تیروئیدی شیوع انزال زودرس اکتسابی از % 50 به 15 %% کاهش یافت.
از سوي دیگر، در برخی مطالعات به نقش پرولاکتین و تستوسترون در کنترل انزال اشاره شده است. به‌طوری‌که در یکی از مطالعات مشخص گردیده که مردان با سطح پایین پرولاکتین بیشتر از انزال زودرس رنج می‌برند.
به همین ترتیب مطالعات دیگر نشان داده‌اند که سطح بالاي تستوسترون با انزال زودرس در ارتباط بوده و مردان با آندروژن پایین زمان انزال طولانی‌تری داشتند.
درمان انزال زودرس
- •روان‌درمانی
- •رفتاردرمانی
- •درمان دارویی
روان‌درمانی
این روش بر پایه افزایش اعتمادبه‌نفس فرد و کاهش اضطراب ناشی از انزال زودرس است. گرچه در یک مقاله مروري رابطه ضعیف بین اثربخشی روان‌درمانی با انزال زودرس نشان داده شد، بااین‌وجود همچنان روان‌درمانی یکی از درمان‌های جانبی انزال زودرس می‌باشد.
رفتاردرمانی
در این روش از فشردن سر آلت توسط خود فرد یا شریک جنسی وي ((Squeeze Techniques و ایجاد انقطاع در حین رابطه (stop-stsrt technique) استفاده می‌شود.
در روش squeeze techniques در لحظاتی قبل از انزال، سر آلت تناسلی توسط خود بیمار و یا شریک جنسی وي فشرده می‌شود؛ در این روش انگشت شست در زیر یا بالاي آلت تناسلی قرار می‌گیرد.
حفظ فشار براي مدت ١٠ تا ٢٠ ثانیه تا زمانی که بیمار احساس انزال را بگذراند ادامه می‌یابد. پس از آن پنیس را رها کرده و بیمار براي بازگشت به تحریک ٢٠ ثانیه صبر می‌کند.
در روش stop-start technique بیمار در حین رابطه جنسی در زمانی که به انزال می‌اندیشد رابطه را براي چند لحظه متوقف نموده و مجدداً رابطه را ادامه می‌دهد. براي ایجاد نتایج مطلوب این روند می‌تواند چندین بار قبل از انزال انجام گردد.
درمان دارویی
- مهارکننده‌های اختصاصی بازجذب سروتونین
در یک کارآزمایی بالینی مصرف داپوکستین ١ تا ٢ ساعت قبل از نزدیکی با دوز ٣٠ میلی‌گرم و ٦٠ میلی‌گرم به ترتیب زمان انزال را تا ٥. ٢ برابر و ٣ برابر افزایش داد؛ همچنین منجر به کنترل بر روي انزال، کاهش استرس و افزایش رضایتمندي در مصرف‌کنندگان گردید.
لازم به ذکر است این دارو مورد تأیید سازمان غذا و داروي آمریکا (FDA) نمی‌باشد.
درمان روزانه ١٠-٤٠ میلی‌گرم پاروکستین، کلومیپرامین ٥. ١٢ تا ٥٠ میلی‌گرم، فلوکستین ٢٠ تا ٤٠ میلی‌گرم و سیتالوپرام ٢٠ تا ٤٠ میلی‌گرم در به تأخیرانداختن زمان انزال مؤثر است.
بر اساس یک متاآنالیز پاروکستین به‌صورت روزانه بیشترین اثربخشی را در افزایش زمان انزال در بیماران مصرف‌کننده نشان داده است به‌طوری‌که زمان انزال را ٨. ٨ برابر نسبت به زمان پایه افزایش داد.
در مردانی که مهارکننده‌های اختصاصی بازجذب سروتونین مصرف می‌کنند و همسرانشان قصد بارداري دارند، ازآنجایی‌که این داروها حرکت اسپرم را مختل می‌کند، منجر به ناباروري می‌گردند. چنانچه همسر فرد قصد بارداري داشته باشد توصیه می‌شود که فرد به‌تدریج داروي خود را قطع نماید.
- بی‌حس‌کننده‌های موضعی
استفاده از بی‌حس‌کننده‌های موضعی مثل لیدوکایین و پریلوکایین به شکل کرم، ژل و اسپري به میزان متوسطی می‌تواند زمان انزال را افزایش دهد. مکانیسم این داروها کاهش تحریک‌پذیری غدد پنیس و مهار رفلکس انزال می‌باشد.
- ترامادول
ترامادول به علت داشتن متابولیت M 1 که ٢٠٠ برابر تمایل بیشتر نسبت به رسپتورهاي اپیویئدي دارد، داراي اثرات ضد دردي می‌باشد. به همین ترتیب با مهار بازجذب سرتونین می‌تواند منجر به افزایش زمان انزال گردد.
در یک مطالعه ترامادول با دوز ٥٠ میلی‌گرم دو ساعت قبل از رابطه جنسی زمان انزال را از ١٩ الی ٢١ ثانیه ٢٤٣ ثانیه افزایش داد. به همین ترتیب در مطالعات دیگر نیز افزایش٤ تا ٣.٧ برابر در زمان انزال گزارش شده است.
به‌طورکلی ترامادول در درمان انزال زودرس بسیار مؤثر می‌باشد، ولی به دلیل عوارضی مثل تشنج حتی با دوزهاي پایین و احتمال وابستگی تنها در صورت عدم پاسخ به سایر درمان‌ها باید موردتوجه قرار گیرد.
ورزش‌درمانی
کگل( Kegels )
حرکت کگل فقط مخصوص خانم‌ها نیست، آقایان هم می‌توانند از این حرکت نهایت استفاده را ببرند. زیرا با انجام تمرینات کگل ماهیچه بالابرنده و جمع‌کننده مقعد (Pubococcygeus) درگیر شده و می‌تواند پروستات مردان را هم جابه‌جا کند و به درمان زود انزالی منجر شود.
براي انجام تمرین کگل کافی است یکبار در حین ادرارکردن، جریان را ٣ تا ٥ ثانیه متوقف کنید. این یکی از تمرینات فوق‌العاده کگل است که می‌توانید براي درمان زود انزالی از آن استفاده کنید.
کشش کشاله ران(Groin stretch)
(Reverse crunch) کرانچ معکوس
ضعیف‌بودن عضلات کف لگن می‌تواند مانع از به تأخیرانداختن انزال توسط فرد شود. تمرینات ورزشی براي عضلات کف لگن (تمرینات کگل) می‌تواند به تقویت این عضلات کمک کند.
پلانک
عضلات مرکزي بدن در ناحیه شکمی باید حرکت فشار را در رابطه جنسی انجام دهند و با حرکت پلانک این عضلات تقویت می‌شوند، ضمناً u حرکت پلانک از آسیب‌دیدگی کمر نیز جلوگیري خواهد کرد.
بالابردن پا در حالت درازکش
بالابردن پا در حالت درازکش یک حرکت پرفشار است که به‌منظور بهبود فشار در رابطه جنسی انجام می‌شود و تمرکز آن بر عضلات چهار سر ران و سرینی است تا پوزیشن‌هاي سرپا را راحت‌تر انجام دهید.
کشش عضلات پشت‌پا
یکی از پاهاي خود را جمع کرده و روي زانو و پنجه قرار گیرید و پاي دیگر خود را کشیده نگه دارید و بدنتان را
ب سمت پنجه آن پا کشیده و با دست کشیدتان آن را نگه دارید. این حرکت بافت‌های کنار آلت تناسلی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. ٣٠ ثانیه حالت کشش را حفظ و سپس با پاي دیگر این حرکت را انجام دهید.
یوگا حرکاتی مانند حرکت کمان، حرکت پروانه، حرکت کشش و حرکت خم روبه‌جلو از جمله حرکت‌های ورزشی یوگا هستند که در درمان زودانزالی در مردان بسیار مؤثر است و با انجام‌دادن این تمرینات می‌تواند به تقویت عضلات لگن و آلت تناسلی کمک نمود.
حرکت شنا حرکت کلاسیک شنا یکی از بهترین حرکاتی است که مردان (یا حتی زنان) می‌توانند براي تقویت ماهیچه‌هاي
بالاتنه و عضلات مرکزي بدن انجام دهند.
اسکوات می‌توان گفت که تقریباً هیچ حرکت ورزشی بهتر از اسکوات براي تقویت عضلات پایین تنه وجود ندارد. این
تمرین پرقدرت ورزشی می‌تواند سطح تستوسترون را افزایش داده و در نتیجه جریان خون به ناحیه لگنی را بالا ببرد. به‌عبارت‌دیگر باعث تشدید ارگاسم خواهد شد. هرچند قدرت عضلات پایین تنه بیشتر باشد شخص بهتر می‌تواند در رابطه جنسی عمل کند.
لانگز این حرکت ورزشی یکی دیگر از حرکات عالی براي تمام مردان است. این تمرین استقامت، تحرك، تعادل و ثبات عضلات میانی بدن را بهبود داده و باعث تقویت عضلات می‌شود.
در حین انجام حرکت لانگز، جریان خون به سمت ناحیه لگن سرازیر شده و در نتیجه شخص بهتر می‌تواند در رختخواب عمل کند.
حرکت پل باسن پاها را به‌صورت قائم قرار داده و لگن را از زمین بلند کنید به نوعی که به عضلاتتان فشار وارد شود.
در همین حالت به مدت چندثانیه‌ای عضلات باسن را منقبض و منبسط کنید. این حرکت را به‌دفعات ٢ تا ٣ مرتبه در هر روز انجام دهید.
پل تک پا
حرکت دیگر با تحت‌فشار قراردادن عضلات بخش تحتانی انجام می‌شود. در این حرکت لگن را از زمین بلند
کرده و با یکی از پاهاي باز به مدت ١٠ ثانیه خود را در همین حالت نگاه دارید. این حرکت را روزي ٣٠ مرتبه انجام دهید.
در هنگام انجام این حرکت باید عضلات قسمت تحتانی خود را دچار فشار و انقباض کنید.
بدنتان را به مدت ١٠ الی ١٥ ثانیه در این حالت قرار دهید و در روز ١٠ الی ١٢ مرتبه این حرکت را انجام دهید.
هیپ تراست با هالتر
فشار باسن باعث تحرك مفصل ران، تقویت عضلات باسن و همچنین عملکرد فشار می‌شود که به دلایل واضح می‌تواند در طول رابطه جنسی بسیار مفید باشد.
اسکوات از جلو
بر اساس گفته‌های انجمن قدرت و آمادگی ملی، حرکات ترکیبی شامل وزنه‌برداری و پرس نیمکت نیز نوعی پاسخ هورمونی قوي ایجاد کرده و سطح تستوسترون را بالا می‌برند.
این می‌تواند به شما کمک کند ارگاسم طولانی‌تر و قدرتمندتری داشته باشید.
تاب‌دادن کتل بل
تحقیقات دانشکده پزشکی هاروارد نشان می‌دهد که قوی بودن ناحیه لگن استحکام نعوظ را افزایش داده و به جلوگیري از خروج خون از آلت تناسلی کمک می‌کند.
نوسان کتل بل به تقویت زنجیره ماهیچه‌های پشت و ناحیه لگن و همچنین جلوگیري از انزال زودرس و فعال‌تر بودن در طول رابطه کمک خواهد کرد.
این تمرینات همچنین می‌توانند عملکرد قلب و عروق را بهبود ببخشند.
