چند حقیقت اثر بخش و مهم در مورد کینزیوتیپ
حقایق اثربخش و مهم در مورد کینزیوتیپینگ
یکی از سؤالات رایجی که دررابطه‌با مفهوم کینزیوتیپ وجود دارد این است که تفاوت بین تیپ کینزیولوژیکال با آنچه که به‌عنوان تیپ‌های کلاسیک (سایر تیپ‌ها) شناخته می‌شوند در چیست؟
بایستی گفت به‌استثنای پاره‌ای از موارد شباهتی بین این دو وجود ندارد. به‌طورکلی تیپ‌های کلاسیک برای ایجاد ثبات و بی‌حرکتی مفاصل استفاده می‌گردند.
تکنیک‌های کاربردی که در تیپ کینزیولوژیکال وجود دارند را نمی‌توان با تیپ‌های کلاسیک انجام داد. تیپ‌های کینزیولوژیکال مسیر یک عصب یا عضله را دنبال کرده، می‌توانند در هر قسمتی از بدن اعمال شوند و هیچ محدودیتی از نظر آزادی حرکت برای کلاینت ایجاد نمی‌کنند. تکنیک‌های لنفاتیکی که منجر به بهبود جریان لنف و خون می‌شود نیز جز موارد کاربرد تیپ کینزیولوژیکال هستند.درحالی‌که تیپ‌های کلاسیک اغلب به‌منظور بی‌حرکت یا ثابت‌کردن مفاصل به کار می‌روند، تیپ‌های کینزیولوژیکال شامل روش‌های بهبودیابی وسیعی بوده و قابلیت توسعه بیشتری دارند.
لذا این تیپ‌ها را زمانی می‌توان با هم مقایسه کرد به اهداف بهبودیابی استفاده شوند: به‌عنوان‌مثال مشکلات مفصل، آسیب یا درد مفاصل و بهبودیابی‌های بعد از جراحی جایی که مشکل مفصلی وجود داشته باشد به‌عنوان‌مثال بی‌حرکت کردن مفصل تیپ کینزیولوژیکال در مقایسه با تیپ کلاسیک تحرک مفاصل را حفظ خواهد کرد. بعلاوه تیپ کینزیولوژیکال گزینه‌های بهبودیابی متنوعی را ارائه می‌دهد.
هرچند این دو نوع تیپ را می‌توان به‌صورت سودمندی باهم ترکیب نیز کرد (مثلاً در ورزش) ، کمااینکه در ورزش‌های عمومی یا مسابقه‌ای استفاده از کینزیوتیپ به‌غیراز تیپ کلاسیک به یک کار استاندارد و معمول تبدیل شده است.
هر فرآیندی در علم مکانیک، داینامیک، فیزیک و البته در پزشکی وابسته به تعامل بین اجزاء است؛ لذا کوچک‌ترین اختلال در یک چرخ‌دنده می‌تواند منجر به گسیختگی زنجیره عملکردی پیچیده‌ای شود.
این موضوع دررابطه‌با بدن انسان نیز صدق می‌کند. زمانی که نیروی عضله، بازوی گشتاوری، لیگامنت‌های اطراف مفصل به‌صورت متعادل کار کنند فرد مشکلی نخواهد داشت. بسیاری از دردها ناشی از اختلالات عملکردی بوده و متعاقب آن منجر به از هم گسستگی تعاملات و عدم تعادل (ایمبالانس عضلانی) می‌شود. اختلالات عملکردی همچنین به واسطه اختلاف در کشش‌پذیری عضله و یا توسعه عضله در سمت مقابل یک مفصل (آگونیست و آنتاگونیست) تشدید می‌شود. همراه با آسیب نه‌تنها تعادل دچار مشکل می‌شود که عملکرد رفلکس‌های انقباضی حفاظتی نیز کاهش پیدا می‌کند. ادم و تورم حرکات فیزیولوژیک را دچار اختلال کرده و منجر به ایجاد درد می‌شوند.
کینزیوتیپ کاهش ادم را تسهیل کرده، جریان خون و لنف را بهبود می‌بخشد و از طریق حس عمقی در بهبود عملکرد عضله و حمایت لیگامنت‌ها و تاندون‌ها نقش دارد. نتیجه این کار کاهش سریع درد و بهبود عملکرد مفصل و عضله خواهد بود.
اگر فضای بین پوست و عضله پر شود مثل حالتی که در التهاب اتفاق می‌افتد کاهش تخلیه لنف وجود خواهد داشت و سیستم لنفاوی دچار اختلال خواهد شد. فشار و محدودیت تخلیه لنف، گیرنده‌های درد موجود در پوست را تحریک کرده و منجر به ایجاد درد منطقه‌ای می‌شود.
اگر پوست قبل از اعمال تیپ در وضعیت کشیده قرار داده شود حین برگشت به حالت اولیه همراه با تیپ شکل موج مانندی پیدا خواهد کرد. در نتیجه بلندشدن پوست فضای بین پوست و بافت زیر پوستی افزایش پیدا خواهد کرد. مایع لنف در این فضای ایجاد شده راحت‌تر می‌تواند به داخل سیستم لنفاوی جریان پیدا کند. از این طریق فشار بر روی گیرنده‌های درد کاهش پیدا کرده و ترمیم خودبه‌خود بدن بهتر صورت کی پذیرد. هم‌زمان بافت زیر تیپ حین حرکات بدن به‌صورت مداوم بلند شده و به حالت قبل برمی‌گردد. از این طریق تخلیه لنف و جریان خون با حالتی شبیه پمپاژ تسهیل خواهد شد .
حرکات بدن مداوم منجر به جابه‌جایی پوست می‌شود. این جابه‌جایی‌های پوستی مکان ورس پتو رها (گیرنده‌های مکانیکال) را تحریک کرده و این امر به نوبه خود به کاهش درد کمک خواهد کرد.
تیپ کینزیولوژیکال بر روی ارگان‌ها داخلی هم اثرگذار است. به‌عنوان‌مثال کاهش درد در قاعدگی‌های دردناک و یا بهبود عملکرد مثانه در اختلالات دفع ادرار، با اثر در سطح سگمنتال (قسمت و بخش موردنظر) و از طریق رفلکسی جلدی، احشایی با کمک تیپ امکان‌پذیر خواهد بود.
تئوری‌های روش بهبودیابی و اثرگذاری تیپ‌های کینزیولوژیکال (کینزیوتیپ)
مفهوم تحریک حس عمقی، عضلات، لیگامنت‌ها و بنابراین فعالیت‌های فیزیولوژیکی، از طریق گیرنده‌های جلدی، بسیار پیش‌تر از ایده کینزیوتیپینگ مطرح بوده است.
تجربه بهبودیابی با تحریک گیرنده‌های حس عمقی از طریق درمان‌های دستی، تیپ‌های غیرالاستیک وجود داشت و در مورد کینزیوتیپ هم ادامه پیدا کرد.
تیپ‌های غیرالاستیک ایراداتی دارند، آن‌ها را فقط می‌توان در محل‌های کوچکی بکار گرفت. این تیپ‌ها در برابر حرکت عضلات و بنابراین جابه‌جایی پوست مقابله کرده و منجر به‌راحتی کمتر، محدودیت حرکتی و دوره اعمال کوتاه‌تر خواهند شد . (زمان کمتری بر روی سگمنت موردنظر تأثیرگذار خواهند بود)
در ابتدا تلاش در جهت تأثیر بر روی حس عمقی و متعاقب آن عملکرد عضله بود، با استفاده از تیپ الاستیکی که حرکت کلاینت‌ها را محدود نکند. ازاین‌رو اسم کینزیوتراپی انتخاب گردید که برگرفته از کلمه یونانی کینزیو به معنی حرکت است.
برای مدت طولانی تیپ کینزیولوژیکال بیشتر بر روی عضلات تست و اجرا می‌شد (تکنیک عضلانی). ویژگی‌ها و حوزه‌های دیگر بهبودیابی در طی سالیانی که از این روش استفاده می‌شود با ارزیابی نتایج بهبودیابی توسعه پیدا کرده است.
تدوین اولیه از مفهوم بهبودیابی حکایت از یک روش بهبودیابی مؤثر و کاملاً جدیدی در کل دامنه کاربرد تیپ کینزیولوژیکال داشت که می‌توانست برای طیف وسیعی از مشکلات مورداستفاده قرار بگیرد و به طور مؤثری از اغلب مفاهیم بهبودیابی شناخته شده حمایت می‌کرد.
یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های بهبودیابی با تیپ کینزیولوژیکال این است که درمانگر می‌تواند به کلاینت حمایتی دهد تا با خود به فعالیت‌های روزانه ببرد (تغییر در وضعیت‌های بدن حین فعالیت‌های روزانه) اغلب روش‌های بهبودیابی با پایان جلسه بهبودیابی به اتمام می‌رسند در مقابل کینزیوتیپ تا زمانی که بر روی کلاینت قرار دارد به کار خود ادامه خواهد داد.
کشش الاستیک (خاصیت کشسانی) کینزیوتیپ
برای استفاده موثر از کینزیوتیپ، نوارها باید از کیفیت مناسبی برخوردار باشند. تیپ بایستی ویژگی‌های خاصی داشته باشد و کیفیت آن در طول چندین روز و تحت استرس مداوم حفظ شود. تار و پودهای پارچه کتان باید نسبت به هم زوایای مستقیمی داشته و نخ الاستیک بکار رفته خاصیت کشش‌پذیری خود را در طول دوره حفظ کند و دچار خستگی یا شکست نشود.
کشش‌پذیری کینزیوتیپ مشابه با ظرفیت کششی عضلات انسان‌ها است. پارچه کتان می‌تواند به‌صورت طولی به مقدار 30 تا 40 درصد طول اولیه خود کشیده شود. این مورد با اکستنشن عضله از 130 تا 140 درصد تطابق دارد (با درنظرگرفتن این موضوع که تیپ دارای 10 درصد تنشن پایه است) این خاصیت کشش‌پذیری نقش مهمی در تکنیک‌های متنوع کاربردی ایفا می‌کند.
ضخامت تقریبی تیپ‌ها برابر با اپی درم است این امر باعث می‌شود تا کلاینت وزن تیپ را حس نکرده و پس از حدود 10 دقیقه به آن عادت کند.
رنگ کینزیوتیپ
کینزیوتیپ ها چهاررنگ اصلی دارند، قرمز، آبی، بژ و مشکی
این رنگ‌ها هیچ تفاوتی از نظر ساختار و یا ویژگی با هم نداشته و خاصیت کشش‌پذیری یکسانی دارند. انتخاب این رنگ‌ها در بهبودیابی بر اساس تئوری رنگ‌ها اتفاق می‌افتد. بایستی اشاره کرد مهم‌ترین فاکتور در استفاده از تیپ نوع تکنیک اعمالی است در حالی که رنگ تیپ‌ها تنها به‌عنوان یک جز مثبت در نظر گرفته می‌شود.
اگر درمانگر برای عضلات هایپرتونیک (افزایش تونسی‌تر عضلانی) و یا ساختاری که دچار التهاب شده است از تیپ با رنگ قرمز استفاده کند برای کلاینت ناراحت‌کننده خواهد بود و نسبت به آن واکنش نشان خواهند داد. در مقابل رنگ آبی اثر مهاری و آرام‌کننده دارد. درمانگر درد بهبودیابی باید به تأثیر این رنگ‌ها از نظر ذهنی توجه داشته باشد.
لذا به هنگام اعمال کینزیوتیپ از رنگ قرمز و این طیف رنگ (تیره) برای تحریک ساختارهایی که دچار کمبود انرژی و ضعف شده‌اند و همین‌طور در عضلات برای افزایش توان استفاده می‌شود. تیپ‌های آبی نیز برای کاهش انرژی ساختارهای باانرژی بالا و کاهش تون عضلانی کاربرد دارند.
در پاره‌ای موارد کلاینت ممکن است تمایل به استفاده از رنگی داشته باشد که زیاد مشخص نشود مخصوصاً در لنف و ادم که در سطح بزرگی از پوست اعمال می‌شود. در این‌گونه از موارد اغلب از رنگ بژ استفاده می‌کنیم. به‌مانند اثر پلاسبو (دارونما) درمانگر نباید تأثیر رنگ در بهبود را در درمان نادیده بگیرد؛ اما بدین معنی نیست که انتخاب رنگ مناسب به‌عنوان خط اول بهبودیابی در استفاده از کینزیوتیپ باشد.
ویژگی‌های مهم کینزیوتیپ
مقاومت در برابر آب و نفوذپذیری نسبت به هوا ماندگاری کینزیوتیپ و همچنین سطح راحتی آن را بالا می‌برد. فرد در طول فعالیت‌های ورزشی، دوش‌گرفتن، شنا، سونا، سرکار و دیگر فعالیت‌های روزانه دچار محدودیت نخواهد بود؛ بنابراین دررابطه‌با کیفیت تیپ الزاماتی وجود دارند. بیشتر تیپ‌هایی که به‌عنوان کینزیوتیپ به بازار ارائه می‌شوند در اغلب موارد دارای کیفیت پایینی هستند.
در حال حاضر بیش از 60 نوع تیپ با اسامی مختلفی در دسترس هستند. اگر چه تعداد کارخانه‌ها تولیدکننده تیپ بسیار کمتر از این مقدار است. این موضوع نشان می‌دهد که بسیاری از این اسامی فقط توسط معدودی از کارخانه‌ها تولید می‌شوند. اگر جنس پارچه کتان، چسب اکریلیک و کاغذ زمینه تیپ تغییر کند طبیعتاً ویژگی‌های تیپ نیز تحت‌تأثیر قرار خواهد گرفت.
چگونه کینزیوتیپ های باکیفیت را بشناسیم؟
خاصیت تیپ
زمانی که از کینزیوتیپ استفاده می‌کنیم در نهایت کیفیت آن مشخص خواهد شد. البته کیفیت هر تیپی را نبایستی بر روی کلاینت ارزیابی کرد. تعدادی از شاخص‌ها و نواقص کیفی را به‌راحتی می‌توان بررسی کرد
- مشخصات پارچه کتان کینزیوتیپ
پارچه کتان بایستی در زوایای مستقیمی نسبت به‌هم‌بافته شده باشد به‌نحوی‌که نخ‌های طولی، موازی با حاشیه کنار تیپ باشند. تعدادی از تیپ انحرافات مشخصی در فیبرهایشان دارند و بجای اینکه در جهت طولی نسبت به هم موازی باشند مورب هستند. در این نوع از تیپ‌ها نخ‌هایی که در بیرونی‌ترین لایه قرار دارند در فواصل کوتاه بریده می وند. چنین نخ‌هایی قادر به نگه‌داشتن تنشن بوده و ساییده شدن آن‌ها باعث می‌شود تا دوام کمتری داشته باشند.
- نقص در خاصیت کشش‌پذیری کینزیوتیپ
فیبرهای الاستیکی که در پارچه به‌صورت طولی بافته شده‌اند بایستی دارای خاصیت کشش‌پذیری باشند. انحراف از پارامترهای کشش‌پذیری و خستگی زودرس فیبرها مشکلاتی را در استفاده به همراه دارد.
اگر کشش‌پذیری تیپ به مقدار قابل‌توجهی کمتر باشد نتیجه آن عملکرد متفاوت دوام کم و راحتی کمتر خواهد بود. در این صورت کینزیوتیپ شبیه به حالت محدودکننده تیپ‌های غیرالاستیکی عمل می‌کند. استفاده از تیپ‌های غیرالاستیک برای کاربرد کینزیولوژیک به معنی کاهش تحرک کلاینت بوده و همچنین فعالیت عضلات در مقابل این نوع از تیپ‌ها همراه درد و شل‌شدگی زودتر نوار خواهد بود
در مقابل اگر خاصیت کشش‌پذیری تیپ بیش از مقدار طبیعی باشد استفاده از آن غیرمؤثر بوده و یا اثری متفاوت‌تر ایجاد خواهد کرد. نخ های نرم قادر به نگهداری نیرو نخواهند بود و بنابر این تاثیر کمتری خواهند داشت .
- چسب روی نوار کینزیوتیپ
نوارهای تیپ به‌گونه‌ای بافته شده‌اند که فقط در جهت طولی خاصیت کشش‌پذیری دارند
کشش عرضی موجب ایجاد و ذخیره نیرو در عرض تیپ خواهد شد چنین اثر مطلوبی از طریق چسب روی تیپ به وجود می‌آید که در طول تیپ و به شکل موج سینوسی اعمال شده است.
نتیجه‌گیری
چندین سال است که کینزیوتیپ جایگاه خود را در ورزش، پزشکی و فیزیوتراپی پیدا کرده است.
این روش در ورزش‌هایی همچون فوتبال، والیبال، هندبال، بسکتبال، راگبی، اسکی، ژیمناستیک و… به‌عنوان جزئی از پیشگیری، توان‌بخشی و آموزش به کار گرفته می‌شود، همچنین در مراقبت‌های بعد از درمان بیماران ارتوپدی، جراحی، سرطان‌ها، سالمندان و کودکان درحال‌توسعه است.
دامنه کاربرد تیپ بسیار وسیع بوده و به نظر می‌رسد که در سال‌های آتی توسعه پیدا خواهد کرد. تیپ در بیماران نورولوژی، با تکنیک‌های اختصاصی‌تر و همین‌طور در بیماری‌های زنان و لنفاتیکی کاربرد دارد.
در ادامه مقاله‌ای را ارائه خواهیم کرد که در آن مزایا و اثرات کینزیوتیپ را به‌صورت کاربردی بررسی نموده‌ایم.
داستان یک ورزشکار با کینزیوتیپ را از اینجا ببینید .
